نکاتی در مورد آناتومی و فیزیولوژی دستگاه تناسلی جنس مذکر

در این مطلب بدون آن که بخواهیم به جزئیات بپردازیم به نکات کلیدی و کاربردی اشاره می کنیم. اگر آنچه که در متن به آن می پردازیم را با شکل ارائه شده مطابقت دهید به درک بهتر موضوع کمک می کند.

دستگاه تناسلی مذکر

دستگاه تناسلی در جنس مذکر چند کارکرد اصلی دارد. نخست، تولید هورمون های جنسی مردانه (آندروژن ها) که از زمان رسیدن به سن بلوغ تا سالمندی کمابیش ادامه می یابد. دوم، تولید گامت یا سلول هایی که در توانایی تولید مثل نقشی اساسی دارند و به آنها اسپرماتوزوئید یا به شکل کوتاه، اسپرم گفته می شود. بلاخره آن که این دستگاه با مکانیسم های عصبی و عروقی، امکان ایجاد حالت نعوظ (E.r.e.c.t.i.o.n) یا سفتی آلت را برای انجام عمل نزدیکی فراهم می آورد. گفتنی است که این کارکردها ممکن است به شکل منفرد و یا توام دچار اختلال شوند و لذا فرد دچار ناباروری می تواند عملکرد جنسی مناسب و طبیعی داشته باشد (برخی از مردان نابارور از ما سوال می کنند که چگونه در حالی که رابطه جنسی بدون مشکلی دارم به من گفته اند که بیضه تو هیچ اسپرمی تولید نمی کند!).

   دو کارکرد اول یعنی تولید هورمون و اسپرماتوزوئید در بیضه ها اتفاق می افتند اگرچه ملاحظات فیزیولوژیک نسبتاً مستقلی دارند. برای فعالیت مناسب بیضه که نسبت به حرارت حساس است، بیضه ها در کیسه ای (کمی به دور از حرارت مرکزی بدن) مستقر هستند که به آن اسکروتوم (Scrotum) می گویند. در حالی که هورمون های ترشح شده از بیضه، مستقیماً به خون ریخته می شوند، اسپرم های تولید شده به ساختاری به نام اپیدیدیم (Epididymis) که درست روی بیضه ها قرار دارند منتقل شده و مراحل تکاملی خود را سپری می کنند. سفر اسپرم ها از طریق مجرایی به نام مجرای دفران یا وازدفران (Vas deferens) به داخل فضای لگنی و کیسه های منی (Seminal vesicle) ادامه می یابد. این مجرا همان لوله ای است که در عمل وازکتومی (مجرابرداری) به طرق مختلف بسته می شود تا این انتقال اسپرم صورت نپذیرد. اسپرم ها در این ایستگاه آخر باقی می مانند تا به دنبال انزال (E.j.a.c.u.l.a.t.i.o.n) از مجرای ادراری (Urethra) خارج شوند. مسیر مجاری تناسلی و ادراری در آقایان از داخل غده پروستات (Prostate gland) با یکدیگر ادغام می شود. پروستات در زیر مثانه (محل تجمع ادرار) قرار دارد و دورتا دور مجرای ادرار را فراگرفته است (تصور کنید سیبی را که از وسط آن مجرایی همچون یک نی عبور داده باشید). به همین دلیل بزرگ شدن پروستات به دلائل مختلف می تواند روی این مجرا فشار آورد و علائم ادراری ایجاد کند. مایعی که به هنگام انزال از مجرای ادراری تناسلی خارج می شود صرفاً از اسپرماتوزوئیدها تشکیل نشده است. در طول مسیر تولید تا خروج اسپرم ها، عناصر متعددی مثل کیسه های منی و پروستات یا غددی که در نزدیکی مجرا قرار دارند (Bulbourethral gland) ترشحاتی را به این مجموعه اضافه می کنند ونهایتاً مایعی که خارج می شود، “منی” (S.e.m.e.n) نامیده می شود. در شخصی که وازکتومی (لوله برداری) انجام داده، این مایع فاقد اسپرم است.

      تحریک جنسی (با محرک های روانی، بینایی، شنوایی و لامسه) باعث می شود تا با واسطه عملکرد اعصاب، عروق خونی خاصی که در امتداد آلت قرار دارند متسع شده و مقدار بیشتری خون را در خود جای دهند و در نتیجه آلت دچار تورم و سفتی می شود که به آن نعوظ (E.r.e.c.t.i.o.n ) گفته می شود و برای انجام عمل نزدیکی ایجاد آن حتی به شکل نسبی لازم است.

   علاوه بر عفونت هایی که ممکن است این اعضاء را درگیر نمایند و یا از طریق این اعضاء به فرد سرایت کرده و سلامت کلی او را به خطر اندازند، اختلال در هرکدام از این کارکردها بیماری ها و علائم خاص خود را ایجاد می کند که اگر توفیقی باشد به آن ها خواهیم پرداخت. ضمناً اعضایی همچون بیضه ها و پروستات می توانند درگیر بدخیمی شوند و به همین علت مراقبت و غربالگری در خصوص سرطان این دو عضو در مردان، موضوعات مهمی در سلامت جنسی آقایان به حساب می آیند.

جوابی بنویسید